%0 Journal Article %T اثر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر تولید اسیدهای فنلی در کشت سلول کاهوی موجدار (Lactuca undulate Ledeb) %J مجله بیوتکنولوژی کشاورزی %I دانشگاه شهید باهنر کرمان (دانشکده کشاورزی و پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی) و انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران %Z 2228-6705 %A مفید بجنوردی, مرتضی %A اقدسی, مهناز %A فاطمی, محمد %D 2022 %\ 09/23/2022 %V 14 %N 3 %P 1-20 %! اثر غلظت‌های مختلف کیتوزان بر تولید اسیدهای فنلی در کشت سلول کاهوی موجدار (Lactuca undulate Ledeb) %K سوسپانسیون سلولی %K شیکوریک اسید %K کاهوی موجدار %K فنل کل %K فنیل آلانین آمونیا لیاز %R 10.22103/jab.2022.18773.1369 %X هدف: استفاده از الیسیتورها در کشت سلولی گیاهان یکی از مهم‎ترین روش‎ها جهت افزایش تولید  متابولیت‌های ثانویه است. کیتوزان بیوپلیمری است که از واحدهای D-گلوکزآمین ساخته شده و در دیواره سلولی قارچ‎ها و اسکلت خارجی بندپایان یافت می‎شود. القای پاسخ‎های دفاعی، افزایش فعالیت آنزیم‎های آنتی‎اکسیدان و مسیر فنیل‎پروپانوئیدها، تجمع ترکیبات فنلی و فلاوونوئیدها از جمله پاسخ‌های گیاهان به تیمار کیتوزان می­باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر کیتوزان بعنوان یک الیسیتور در افزایش تولید اسیدهای فنلی در سوسپانسیون سلولی کاهوی موجدار (Lactuca undulateLedeb) است.مواد و روش‌ها: ابتدا سوسپانسیون سلولی از کالوس‎های 45 روزه حاصل از قطعه جداکشت برگ کاهوی موجدار در محیط کشت MS 2/1 حاوی 1/0 و 1 میلی­گرم در لیتر 2,4-D و Kin تولید شد. سپس اثر غلظت‎های مختلف کیتوزان (0، 50، 100 و 200 میلی­گرم در لیتر) در بازه زمانی 24، 48 و 72 ساعت بر سوسپانسیون سلولی مورد بررسی قرار گرفت. بعد از برداشت نمونه‎ها، درصد زنده‎مانی، مقدار فنل و فلاوونوئید کل، شیکوریک اسید، کلروژنیک اسید، کافئیک اسید و پراکسیداسیون لیپیدها و فعالیت آنزیم فنیل­آلانین­آمونیالیاز (PAL) مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: داده­های حاضر نشان داد که غلظت کیتوزان و مدت زمان تیمار عوامل تعیین‌کننده در مقدار ترکیبات فنلی ازجمله شیکوریک اسید در سوسپانسیون سلولی کاهوی موجدار است. مقدار شیکوریک اسید در تیمار 50 میلی‎گرم در لیتر کیتوزان پس از 24 ساعت نسبت به تیمار شاهد 8/2 برابر افزایش نشان داد. بیشترین مقدار کلروژنیک اسید و کافئیک اسید پس از 24 و 48 ساعت تیمار با غلظت 200 میلی­گرم در لیتر کیتوزان بدست آمد. بعلاوه نتایج حاضر بیانگر اثر تیمار کیتوزان بر افزایش فنل و فلاوونوئید کل همراه با افزایش فعالیت آنزیم PAL بوده است. افزایش مقدار پراکسیداسیون لیپیدها و کاهش درصد زنده‎مانی سلول‎ها در غلظت‎های بالای کیتوزان نشان‎دهنده اثر منفی آن بر فعالیت سلول‏ها است.نتیجه‌گیری: نتایج حاضر نشان داد کیتوزان در غلظت‎های پایین سبب افزایش مقدار شیکوریک اسید در سوسپانسیون سلولی کاهوی موجدار شده که از آن می‎توان در صنایع داروسازی به عنوان روشی نوین در تولید شیکوریک اسید و مشتقات آن استفاده کرد. %U https://jab.uk.ac.ir/article_3433_28b8ab82f949eda40a3c7eb5342a81f3.pdf