%0 Journal Article %T بهینه‌سازی و ارائه دستورالعمل استخراج و باززایی پروتوپلاست سیب‌زمینی و تراریختی آن %J مجله بیوتکنولوژی کشاورزی %I دانشگاه شهید باهنر کرمان (دانشکده کشاورزی و پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی) و انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران %Z 2228-6705 %A اشعار قدیم, عصمت %A پژوهنده, مقصود %A احمدآبادی, محمد %D 2022 %\ 09/23/2022 %V 14 %N 3 %P 101-126 %! بهینه‌سازی و ارائه دستورالعمل استخراج و باززایی پروتوپلاست سیب‌زمینی و تراریختی آن %K پروتوپلاست %K پلی‌اتیلن گلیکول %K سلولز %K مسروزیم %K مهندسی ژنتیک %R 10.22103/jab.2022.18985.1384 %X هدف: ویژگی‌های منحصر بفرد پروتوپلاست‌های گیاهی، آن‌ها را به ابزاری قدرتمند برای محققین، جهت مطالعه تغییرات ژنتیکی سلولی تبدیل کرده است. مهمترین پیش­نیاز استفاده از پروتوپلاست‌ها، توانایی استخراج ساده در مقادیر بالا، کشت و باززایی آن‌ها جهت تشکیل کلونی سلولی و تولید گیاه است. معمول‌ترین روش استخراج پروتوپلاست از بافت‌های گیاهی، روش آنزیمی است. غلظت و ترکیب آنزیم‌ها و مراحل جداسازی و کشت، از عوامل کلیدی استخراج پروتوپلاست­ می‌باشد. هدف این تحقیق، بررسی اثر فاکتورهای مذکور بر روی پروتوپلاست‌های گیاهان درون‌شیشه­ای سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) و معرفی روشی کارا و مناسب برای استخراج، تراریختی و کالوس‌زایی/باززایی از این گیاه است.مواد و روش‌ها: برای جداسازی پروتوپلاست سیب‌زمینی رقم رایج تجاری آگریا، تیمارهای مختلف غلظت آنزیم‌های سلولاز و مسروزیم، مدت نگهداری در محلول آنزیمی و مراحل جداسازی بر روی بافت­ برگ، ساقه و بخش‌های هوایی گیاهچه‌های درون‌شیشه­ای و اثر غلظت هورمن‌های مختلف برکشت و باززایی پروتوپلاست مورد بررسی قرار گرفت. پس از جداسازی، کارآیی تراریختی پروتوپلاست‌ها به‌واسطه­ی PEG 4000 با استفاده از ناقل pBin61-GFP ارزیابی شد.نتایج: بهترین نتایج از ریزنمونه‌های برگی و بالاترین تعداد پروتوپلاست (106 × 2 پروتوپلاست بر میلی­لیتر)، پس از 16 ساعت نگهداری در محلول آنزیمی (حاوی 1 درصد سلولاز و 2/0 درصد مسروزیم) از بافت‌های مزوفیل برگ حاصل شد. کارآیی تراریختی پروتوپلاست‌ها به­واسطه­ی PEG با غلظت 40 درصد و مدت زمان 30 دقیقه ،50 درصد بود. بهترین تیمار محیط کشت برای القای کالوس‌زایی، محیط MS حاوی 5 میلی‌گرم بر لیتر NAA و 1/0 میلی‌گرم بر لیتر BAP بدست آمد که در این تیمار هورمونی، 100 درصد پروتوپلاست‌ها بعد از حدود یک ماه کالوس تشکیل دادند. بهترین تیمار باززایی از کالوس ترکیب هورمونی 2 میلی‌گرم برلیتر Zeatin با 1/0 میلی‌گرم بر لیتر GA3 به­همراه 01/0 میلی‌گرم بر لیتر NAA با راندمان 86 درصد بود.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصل، دستورالعمل استخراج پروتوپلاست و انتقال ژن توصیف شده در این تحقیق برای مهندسی ژنتیک، انتقال و بیان ژن در گیاه سیب‌زمینی کارآیی لازم را دارد. %U https://jab.uk.ac.ir/article_3438_e4d1bc928407bedb25d3adb39dd67e96.pdf