%0 Journal Article %T ردیابی و شناسایی مولکولی جدایه‌های ویروئید کوتولگی رازک آلوده کننده درختان مو در برخی از مناطق ایران %J مجله بیوتکنولوژی کشاورزی %I دانشگاه شهید باهنر کرمان (دانشکده کشاورزی و پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی) و انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران %Z 2228-6705 %A بارانی, سحر %A معصومی, حسین %A مداحیان, محمد %A حیدرنژاد, جهانگیر %A حسینی پور, اکبر %D 2022 %\ 09/23/2022 %V 14 %N 3 %P 127-150 %! ردیابی و شناسایی مولکولی جدایه‌های ویروئید کوتولگی رازک آلوده کننده درختان مو در برخی از مناطق ایران %K ویروئید کوتولگی رازک %K درختان انگور %K فیلوژنی %R 10.22103/jab.2022.19022.1385 %X هدف: ویروئید کوتولگی رازک، (Hop stunt viroid, HSVd) گسترده‌ترین دامنه میزبانی را در بین ویروئیدها دارا می‌باشد و از مناطق مختلف دنیا گزارش شده‌است. هدف از این تحقیق، ردیابی، شناسایی و تعیین جایگاه تاکسونومیکی جدایه‌های ویروئید کوتولگی رازک در تاکستان‌های استان کرمان و برخی نقاط دیگر کشور می‌باشد.مواد و روش‌ها: در طی تابستان سال‌های 1397 تا 1399، در مجموع 74 نمونه‌ی برگی از درختان انگور استان کرمان و دو استان آذربایجان‌شرقی (تبریز) و فارس (بیضا) جمع‌آوری شد و آلودگی نمونه‌ها به HSVd توسط آزمون RT-PCR مورد بررسی قرار گرفت. توالی ژنوم کامل هفت جدایه HSVd حاصل تعیین ترادف گردید و با توالی‌های موجود در بانک ژن مقایسه شدند. جهت بررسی روابط فیلوژنتیکی ترادف‌های بدست آمده با سایر ترادف‌های این ویروئید، از نرم افزار (version 7)MEGA  و روش neighbor-joining استفاده شد. همچنین میزان همولوژی جدایه‌ها نیز توسط نرم افزار SDT v1.2  بررسی شد. جهت تعیین دامنه میزبانی و بررسی علائم از هشت گونه و رقم گیاهی استفاده گردید.نتایج: مطابق با گزارش‌های پیشین توالی‌های HSVd به پنج گروه فیلوژنتیکی Citrus، Hop، Plum، Plum-Hop/cit3 و Plum-Citrus تقسیم‌بندی شدند. نتایج این تحقیق نشان داد اندازه ژنوم جدایه‌های تعیین توالی شده از درختان انگور متغیر (بین 297 تا 300 نوکلئوتید) و با یکدیگر، 7/98 - 3/93 درصد تشابه داشتند. براین اساس، هفت جدایه گزارش شده در این بررسی همراه با چند جدایه گزارش شده دیگر از درختان انگور از ایران و نیز کشور آلمان در گروه اصلی Hop واقع گردیدند. سه جدایه حاصل از درختان انگور باغات استان کرمان به همراه چهار جدایه گزارش شده از این درختان، از کشور آلمان و ایران، یک زیر گروه در گروه رازک تشکیل دادند. همچنین چهار جدایه ایرانی شناسایی شده از درختان پسته در استان کرمان با تعدادی جدایه گزارش شده از درختان پسته کشور تونس (با منشاء ایرانی) نیز در گروه رازک قرار گرفتند.نتیجه‌گیری: از آنجائی که آلودگی درختان انگور در ایران نسبت به HSVd قبل از آلودگی درختان پسته گزارش گردیده، بنابراین احتمالاً آلودگی گیاهان پسته به HSVd در ایران به‌واسطه‌ی آلودگی متقاطع و انتقال آلودگی از درختان انگور به درختان پسته رخ داده است. براین اساس با توجه به نتایج حاصل از مطالعات ملکولی و شواهد موجود، درختان انگور می‌توانند به عنوان مبداء آلودگی درختان پسته در ایران باشند. %U https://jab.uk.ac.ir/article_3439_b438eb5e6c3f04ca7ecc15360377f836.pdf