بررسی اثر محلول پاشی بنزیل آدنین قبل از شکوفایی گل در توسعه تخمک و نجات جنین دو رقم انگور بکربار کاذب ایرانی (Vitis vinifera L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

یکی از مهمترین اهداف اصلاحی انگورهای رومیزی تولید دورگ­های بیدانه جدید با حبه­های درشت، سفت، معطر و مناسب با سلیقه مصرف کنندگان می­باشد. سقط جنین در ارقام بیدانه به طور عمده کارآیی اصلاح ارقام بیدانه را محدود می­کند. بر اساس اینکه سیتوکینین­ها موجب افزایش قدرت مقصد فیزیولوژیکی دانه ها برای اسیمیلات­ها می­شوند، تحقیق حاضر به منظور مطالعه اثر محلول­پاشی بنزیل آدنین قبل از شکوفایی گل در توسعه تخمک و نجات جنین دو رقم انگور بکربار کاذب( عسکری و بیدانه سفید) انجام گرفت. غلظت­های بنزیل آدنین صفر،60 و100 میلی گرم در لیتر بود. تخمک­های رقم بیدانه سفید،20 روز و رقم عسکری 40 روز بعد از باز شدن گل از درون حبه­ها بیرون آورده شد و سپس بر روی محیط کشت نیچ و نیچ حاوی 1 میکرومول جیبرلین،1 میکرومول نفتالین استیک اسید، 2 گرم در لیتر زغال فعال ،20 گرم در لیتر ساکارز و 8 گرم در لیترآگار کشت شدند. صفات مورد بررسی شامل تخمک­های قهوه­ای شده، کالوس داده و جوانه­زده بود. محلول­پاشی بنزیل آدنین اثر معنی­دار بر قهوه­ای شدن تخمک­ها نداشت اما درصد تخمک­های قهوه­ای­ شده در بین ارقام مورد آزمایش معنی­دار بود و بیشترین تخمک قهوه­ای شده در رقم بیدانه سفید مشاهده گردید. اثر محلول­پاشی بنزیل آدنین با غلظت­های 60 و100 میلی­گرم در لیتر  بر درصد کالوس­دهی و جوانه­زنی تخمک­ها معنی­دار بود. بر اساس نتایج بدست آمده درصد تخمک­های جوانه زده، بین دو رقم مورد آزمایش معنی­دار بود. تخمک­های جوانه­زده در رقم  عسکری71/23 درصد و در رقم بیدانه سفید44/14 درصد بود. بطور کلی محلول­پاشی با بنزیل آدنین قبل از گل­دهی باعث افزایش موفقیت تکنیک نجات جنین در ارقام عسکری و بیدانه سفید می­شود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of pre-bloom sprays of Benzyladenine on the Development of Ovule and Embryo Rescue of Two Iranian Stenospermic Grape (Vitis vinifera L.)

نویسندگان [English]

  • Rasoul Jalili Marandi
  • Hamed Dolati Baneh
  • Elham Masoumi
  • Mahdi Mohseni azar
چکیده [English]

One of the main objectives of table grape breeding programs is producing new seedless hybrids with large, firm, high flavor berries and consistent with consumers taste. Abortion of zygotic embryo in seedless grapes largely limits the efficiency of seedless cultivars breeding. Since cytokinins are known to increase the sink strength of seeds for assimilates, the present investigation was conducted to study the influence of pre-bloom sprays of benzyladenine (BA) on ovule development and embryo rescue of two stenospermic grape cultivars (Askari and White Seedless).Concentrations of BA were 0, 60 and 100 ppm. Ovules of White Seedless, 20 days and Askari 40 days after flower opening were dissected out of berries and then cultured in Nitsch & Nitsch medium containing 1µM GA3, 1µM NAA, 2 g/l activated charcoal, 20 g/l sucrose and 8 g/l agar. Evaluated characteristics were ovule browning, callusing and germination. BA Spraying had no significant effect on ovules blacking but percentage of browned ovules were significant between examined cultivars and the highest ovule browning were observed in White Seedless cultivar. Effect of BA sprays whit 60 and 100 ppm concentrations were significant on callusing and ovules germination. Results showed the significant effect of cultivars on the percentage of germination ovules. Ovules germination was 23.71% in Askari cultivar and 14.44% in White Seedless. Finally pre-bloom sprays of benzyladenine (BA) increase successfully of embryo rescue technique in Askari and Bidaneh sefid Cultivars. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seedlessness
  • Benzyladenine
  • Ovule culture
  • Embryo abortion
  • culture medium

بررسی اثر محلول پاشی بنزیل آدنین قبل از شکوفایی گل در توسعه تخمک و نجات جنین دو رقم انگور بکربار کاذب ایرانی (Vitis vinifera L.)

 

رسول جلیلی مرندی1*، حامد دولتی بانه2، الهام معصومی3، مهدی محسنی آذر4

 

1،2،3و4 دانشیار، استادیار پژوهشی، دانشجوی سابق کارشناسی ارشد علوم باغبانی و کارشناس ارشد بیوتکنولوژی گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه.

تاریخ دریافت: 29/08/1390، تاریخ پذیرش: 18/02/1392

چکیده 

یکی از مهمترین اهداف اصلاحی انگورهای رومیزی تولید دورگ­های بیدانه جدید با حبه­های درشت، سفت، معطر و مناسب با سلیقه مصرف کنندگان می­باشد. سقط جنین در ارقام بیدانه به طور عمده کارآیی اصلاح ارقام بیدانه را محدود می­کند. بر اساس اینکه سیتوکینین­ها موجب افزایش قدرت مقصد فیزیولوژیکی دانه ها برای اسیمیلات­ها می­شوند، تحقیق حاضر به منظور مطالعه اثر محلول­پاشی بنزیل آدنین قبل از شکوفایی گل در توسعه تخمک و نجات جنین دو رقم انگور بکربار کاذب( عسکری و بیدانه سفید) انجام گرفت. غلظت­های بنزیل آدنین صفر،60 و100 میلی گرم در لیتر بود. تخمک­های رقم بیدانه سفید،20 روز و رقم عسکری 40 روز بعد از باز شدن گل از درون حبه­ها بیرون آورده شد و سپس بر روی محیط کشت نیچ و نیچ حاوی 1 میکرومول جیبرلین،1 میکرومول نفتالین استیک اسید، 2 گرم در لیتر زغال فعال ،20 گرم در لیتر ساکارز و 8 گرم در لیترآگار کشت شدند. صفات مورد بررسی شامل تخمک­های قهوه­ای شده، کالوس داده و جوانه­زده بود. محلول­پاشی بنزیل آدنین اثر معنی­دار بر قهوه­ای شدن تخمک­ها نداشت اما درصد تخمک­های قهوه­ای­ شده در بین ارقام مورد آزمایش معنی­دار بود و بیشترین تخمک قهوه­ای شده در رقم بیدانه سفید مشاهده گردید. اثر محلول­پاشی بنزیل آدنین با غلظت­های 60 و100 میلی­گرم در لیتر  بر درصد کالوس­دهی و جوانه­زنی تخمک­ها معنی­دار بود. بر اساس نتایج بدست آمده درصد تخمک­های جوانه زده، بین دو رقم مورد آزمایش معنی­دار بود. تخمک­های جوانه­زده در رقم  عسکری71/23 درصد و در رقم بیدانه سفید44/14 درصد بود. بطور کلی محلول­پاشی با بنزیل آدنین قبل از گل­دهی باعث افزایش موفقیت تکنیک نجات جنین در ارقام عسکری و بیدانه سفید می­شود.

واژه های کلیدی: بیدانگی، بنزیل آدنین ، کشت تخمک ، سقط  جنین، محیط کشت. 



مقدمه

بیدانگی در دو رقم عسکری و بیدانه سفید که از واریته­های انگور رومیزی و کشمشی در ایران محسوب می­شوند، به علت استنواسپرموکارپی است، که گرده افشانی و لقاح اتفاق می­افتد اما به دنبال آن، نسبت به رقم در زمان­های مختلف، سقط جنین روی می­دهد (Ebadi et al., 2001; Ebadi et al. 2002; Jalili Marandi,2007 ). بنابراین سقط جنین­های لقاح یافته در انگورهای بیدانه به طور وسیع کارآیی باززایی ارقام بیدانه را محدود می­کند. با تمام تلاشی که در قرن اخیر برای تعیین نحوه توارث صفت بکرباری کاذب انجام گرفته است ولی توارث آن بطور کامل مشخص نشده است (Ledbetter & Burgos, 1994). برخی محققان بکرباری کاذب را یک صفت قابل توارث گزارش نموده­اند و عقیده بر این دارند که ژن­های غالب و فاکتورهای متعدد دیگر صفت بکرباری کاذب را تحت تاثیر قرار می­دهند (Ledbetter & Ramming, 1989). به نظر پژوهشگران یکی از علل بکرباری کاذب در انگور، تجزیه اندوسپرم و به دنبال آن توقف رشد جنین است (Clinglerffer, 1998 Ebadi et al. 1996;). در رقم انگور هیمرُد بیدانه[1] درصد بالایی از تخمک ها هسته اندوسپرم تقسیم نشده داشته و خیلی زود تحلیل می­روند (Ebadi et al., 1996). در رقم کنکورد[2] بیدانه تجزیه اندوسپرم حدود سه هفته پس از باز شدن گل می­باشد. در ارقام سلطانی و مونوکای سیاه[3] زمان تجزیه اندوسپرم مشخص نبوده اما هنگام بلوغ حبه اندوسپرم در هیچ بذری یافت نشده است (Clinglerffer, 1998). وسعت تغییرات هورمونی و مواد مغذی ارتباط مستقیمی با توسعه جنین نارس در کشت تخمک انگور دارد (Loomis & Weinberger, 1997 ). بافت مادری احاطه کننده حبه توسعه یافته یک مقصد فیزیولوژیکی قوی برای سیتوکینین­ها می­باشد و سرانجام اندوسپرم و جنین را از سیتوکینین تهی می­کند در نتیجه تقسیم سلولی متوقف شده و منجر به سقط جنین می شود، بنابراین کاربرد خارجی سیتوکینین می­تواند مقصد قوی برای جنین باشد. از سوی دیگر تقسیم سلولی را در تخمدان و جنین تسهیل می کند (Bharathy et al., 2005). محلول پاشی بنزیل آدنین می­تواند کمبود سیتوکینین­ها را جبران کند و منجر به توسعه بهتر تخمک و جنین شود. سیتوکینین­ها در بذر منتشر می­شوند و به عنوان یک مخزن برای تقسیم سلولی در تخمدان و سپس در مریستم­های جنین عمل می­کنند و از اینرو برای توسعه و نمو بذر ضروری هستند (Atkins et al., 1998). در روش­های مرسوم اصلاحی به دلیل عدم تولید بذر زنده، کمتر می توان ارقام استنوسپرموکارپ را اصلاح کرد. تکنیک نجات جنین این امکان را بوجود آورده است که از جنین­های در حال سقط، گیاه تولید نمود (Ebadi et al., 2001). استفاده از تکنیک نجات جنین در صورتی امکان پذیر است که اولاً بی دانگی به دلیل پدیده استنوسپرموکارپی باشد و در ثانی از چگونگی و زمان سقط جنین آن­ها اطلاعات کافی در دست باشد تا بتوان قبل از شروع تخریب در بافت های تخمک حاوی سلول تخم و یا پیش از سقط جنین نسبت به خارج کردن آن از درون حبه و کشت آن در محیط های مصنوعی اقدام نمود (Ebadi et al., 2001). نتایج تحقیقات نشان می­دهند که کاربرد خارجی برخی تنظیم کننده­های رشد نظیر مشتقات مصنوعی سیتوکینین­ها، پوترسین و کلرومکوات در توسعه تخمک و نجات جنین ارقام استنوسپرموکارپ انگور موثر می­باشد (Spiegle-Roy et al., 1985; Bharathy et al., 2005 ;  Tang et al., 2009;).   در اغلب تحقیقات پیشین تنظیم کننده­های رشد به محیط کشت برای توسعه جنین و باززایی گیاه اضافه شدند (Emershad & Ramming, 1984; Spiegle-Roy et al., 1985; Emershad et al. 1989; Ponce &Tizio, 2002).  

تنظیم کننده­های رشد گیاهی یکی از فاکتورهای مهم تاثیر گذار بر موفقیت نجات جنین و در بهبود کارآیی نجات جنین در ارقام بیدانه انگور هستند (Emershad & Ramming, 1984 Spiegle-Roy et al., 1985;). هدف از این بررسی کاربرد خارجی بنزیل آدنین و اثر ژنوتیپ در نجات جنین ارقام انگور عسکری و بیدانه سفید می­باشد.

 


مواد و روش ها

این تحقیق در سال 1389 در ایستگاه تحقیقاتی کهریز ارومیه و آزمایشگاه کشت بافت گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه انجام شد. برای این منظور ابتدا از ارقام عسکری و بیدانه سفید در تاکستان­های ایستگاه تحقیقاتی کهریز ارومیه سه بوته با قدرت رشد یکسان و هم سن (12 ساله) انتخاب شدند. برای هر تیمار 5 خوشه درقسمت­های مختلف با اندازه تقریباً یکسان انتخاب و اتیکت زده شد. 14روز قبل از باز شدن گل­ها، از بنزیل آدنین (شرکت مرک آلمان) در غلظت­های (0، 60 و 100 میلی گرم در لیتر) برای محلول پاشی بر دو رقم عسکری و بیدانه سفید استفاده شد. در مرحله شکوفایی برای هم سن نمودن گل­ها، خوشه­ها به طور روزانه مورد باز دید قرار ­گرفتند. در اولین روز شکوفایی، کلیه گل­های باز شده حذف شدند. در روز دوم کلیه گل­های باز شده حفظ و همه گل­های باز نشده حذف گردید ( Ebadi et al., 2001). حبه­ها در رقم بیدانه سفید در زمان 20 روز پس ازگرده افشانی و در رقم عسکری 40 روز پس ازگرده افشانی برداشت شدند و بعد از استریل کردن حبه­ها با محلول یک دوم درصد (حجمی به حجمی) هیپوکلریت سدیم تجارتی به همراه چند قطره مویان، به مدت 15 دقیقه ضدعفونی شده پس از سه بار آبکشی با اسکارپل برش و با پنس تخمک­ها را جدا کرده و به محیط کشت نیچ و نیچ (NN) به ­اضافه 1 میکرومولGA3، 1میکرومولNAA ، 2 گرم در لیتر زغال فعال، 20 گرم در لیتر ساکارز و 8 گرم در لیتر آگار قرار داده شد و pH محیط کشت به1/0± 6/5 تنظیم گردید و سپس به اتاقک رشد با دمای روز 2±27 و دمای شب 2±22 و در معرض نور سفید فلورسنت با فتوپریود 16ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی با شدت نور 3000 لوکس انتقال داده شدند. تعداد تخمک­های قهوه ای شده، کالوس داده و جوانه­زده تا 5 ماه پس از کشت در شرایط درون شیشه­ای، بررسی و شمارش شدند. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و در پنج تکرار انجام گرفت. هر واحد آزمایشی متشکل از 4 پتری دیش، و هر پتری دیش حاوی 10 تخمک بود.

 

نتایج

نتایج تجزیه واریانس صفات مورد آزمایش در جدول 1 نشان داده شده است.

 

 

جدول1- نتایج تجزیه واریانس اثر بنزیل آدنین در تخمک­های سیاه شده، کالوس داده و جوانه­زده دو رقم انگور مورد آزمایش.

Table 1- ANOVA of the effect of the Benzyladenine and cultivar on browned , callused and germinated ovules in two grape cultivars.

منابع تغییرات

Source of Variation

درجه آزادی

d.f.

میانگین مربعات

Mean of Square

تخمک­های قهوه ای   شده

Browned Ovules

تخمک­های کالوس داده

Callused Ovules

تخمک های جوانه زده

Germinated ovules

رقم

Cultivar

1

*353.82

ns 8.132

**773.32

بنزیل آدنین

Benzyladenine(BA)

2

69.94 ns

**2981.7

**663.65

اثر متقابل رقم و بنزیل آدنین

Interaction BA ×cultivar

2

52.98ns

330.34ns

23.2 ns

اشتباه آزمایشی

Error

24

54.78

74.94

40.57

ضریب تغیرات (% )

CV(%)

 

12.10

16.2

12.45

 *، **و ns: به ترتیب معنی‌دار در سطح احتمال 5 درصد،1 درصد و غیر معنی دار.

*,**and ns: Significant at p< 0.05,0.01 and not significant, respectively.

 

 بعد از گذشت حدود 20 روز از زمان کشت تخمک­ها در محیط کشت نیچ و نیچ مشاهده شد که تعدادی از تخمک­ها ابتدا قهوه­ای و سپس کاملاً سیاه شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درصد تخمک­های قهوه­ای شده در ارقام مورد آزمایش در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود اما غلظت­های بنزیل آدنین و اثر متقابل رقم و بنزیل آدنین بر صفت قهوه­ای شدن تخمک­ها معنی­دار نبودند (جدول 1). مقایسه میانگین­ها نشان داد که بالاترین درصد قهوه­ای شدن تخمک مربوط به رقم بیدانه سفید (29/14%) بود که نسبت به رقم عسکری (02/8%) اختلاف معنی­داری را نشان داد (شکل1).

 

 

 

شکل1- تاثیر رقم بر روی درصد تخمک های قهوه­ای شده.

Figure 1-Effect of cultivar on percentage of browned ovules.

 

 

 

 

چنانکه در جدول تجزیه واریانس مشاهده می­شود، غلظت­های بنزیل آدنین در کالوس­دهی تخمک در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. اما اثر ارقام مورد آزمایش و اثر متقابل بنزیل آدنین و رقم، در کالوس­دهی تخمک­ها معنی­دار نبود. بیشترین درصد تخمک­های کالوس داده در تیمارهای بنزیل آدنین با غلظت 60 میلی گرم در لیتر (29/43%)، بنزیل آدنین با غلظت 100 میلی گرم در لیتر (65/42%) و کمترین درصد در تخمک­های شاهد (67/15 %) مشاهده گردید (شکل2). بر اساس نتایج جدول تجزیه واریانس (جدول 1)، رقم و غلظت­های بنزیل آدنین بر درصد تخمک­های جوا نه­زده در سطح احتمال 1 درصد معنی­دار بود. نتایج تجزیه واریانس جدول 1 نشان داد که درصد تخمک­های جوانه زده تحت تاثیر ارقام مورد آزمایش و غلظت­های بنزیل آدنین قرار گرفت. اثر ارقام انگور بر میزان جوانه­زنی در سطح احتمال 1% معنی­دار بود. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان جوانه­زنی در رقم عسکری 71/23 درصد و رقم بیدانه سفید44/14درصد بود (شکل 3).

همچنین اثر تیمارهای 60 و100 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین نیز بر درصد جوانه­زنی تخمک­ها در سطح احتمال 1درصد نسبت به شاهد معنی­دار بود (شکل 4). درصد جوانه­زنی تخمک­ها به ترتیب در تیمار 60 و 100 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین 68/23 و 05/23درصد و در شاهد 5/10 درصد بود.

 

بحث

طبق نتایج جدول 1، بین درصد تخمک­های قهوه­ای شده در ارقام مورد آزمایش اختلاف معنی­دار بود و درصد تخمک­های قهوه­ای شده در رقم انگور سفید بیدانه بیشتر از رقم انگور عسکری بود. براساس اظهار پژوهشگران میزان قهوه­ای شدن تخمک­ها بر روی محیط کشت­، به ارقام انگور، زمان جداسازی تخمک­ها واندازه تخمک­ها بستگی دارد (Spiegel-Roy et al., 1985; Gray et al., 1990; Gribaudo et al., 1993 & Ebadi et al., 2002; Tang et al., 2009). بین قهوه­ای شدن تخمک­ها و احتمالاً تانن­های تولید شده در اثر متابولیسم تخمک­ها ارتباط مشخص وجود دارد و در ژنوتیپ­ها متفاوت می­باشد (Gray, 1992). قهوه­ای شدن تخمک­ها روی محیط کشت به ترکیبات تاننی بستگی دارد که ممکن است شامل فنل­ها یا سایر مواد سمی باشد و با گسترش تانن­ها در محیط کشت حلقه­هایی در اطراف تخمک ها به وجود می­آید (Gray, 1992). طبق نتایج بدست آمده از این آزمایش قهوه­ای شدن تخمک­ها تحت تاثیر محلول پاشی بنزیل آدنین قرار نگرفت. با توجه به اینکه زمان برداشت تخمک در این آزمایش در رقم بیدانه سفید 20 روز بعد از شکوفایی و در رقم عسکری 40 روز بعد از شکوفایی بود، میزان قهوه­ای شدن تخمک­ها در این دو رقم نسبت به نتایج بدست آمده از طرف برخی محققان مطابقت دارد (Ebadi et al., 2002). طبق اظهار پژوهشگران در اکثر ارقام بیدانه تخمک­ها در آغاز رنگ گیری شروع به انحطاط می­کنند. در این زمان لکه­های قهوه­ای در دیواره تخمک­ها ظاهر شده و از بین می­روند و این نوع تخمک­ها قادر به جوانه­زنی بر روی محیط کشت نمی­باشند (Tsolova, 1990 Ebadi et al., 2002;).

 


 

 

شکل2- اثر غلظت­های بنزیل آدنین بر روی درصد کالوس­دهی تخمک­ها.

Figure 2- Effect of different concentration of benzyladenine on percentage of callused ovules.

 

 

شکل3-.تاثیر رقم بر در صد تخمک­های جوانه­زده.

Figure 3- Effect of cultivar on percentage of ovule germination.

 

 

شکل4- تاثیرسطوح بنزیل آدنین  بر در صد تخمک­های جوانه­زده .

Figure 4- Effect of different levels of Benzyladenine on percentage of ovule germination.

 

 

از لحاظ درصد تخمک­های کالوس داده درمحیط کشت، بین ارقام مورد آزماش اختلاف  معنی­دار مشاهده نگردید. اما بین غلظت­های بنزیل آدنین مورد استفاده در محلول پاشی قبل از شکوفایی گل­ها و شاهد اختلاف معنی­دار بدست آمد. طبق اظهار پژوهشگران بنزیل آدنین در تشکیل کالوس نقش دارد(Lopez-Perez et al., 2005). در تحریک تشکیل کالوس فقط به اکسین (مخصوصاً در تک لپه­ها) یا فقط به سیتوکینین و یا به اکسین و سیتوکینین نیاز است (Pierik, 1997). سیتوکینین در تمایز و تقسیم سلولی به ویژه همراه با اکسین دخالت دارد (Gana, 2010). در ضمن ستوکینین­ها بخصوص بنزیل آدنین در باززایی و تشکیل کالوس­های جنین­زا نقش عمده دارند و همراه با گلوکز موجب تشکیل کالوس بیشتر می شود (Pierik, 1997). همچنین طبق نتایج بدست آمده مشخص گردیده است که اضافه کردن بنزیل آدنین به محیط کشت موجب افزایش وزن تر کالوس تشکیل شده در ریزنمونه های برگ انگور شده است (Ozden and Karaaslan, 2010).

 در این بررسی درصد تخمک­های جوانه زده در رقم عسکری 71/23 درصد و در رقم سفید بیدانه سفید 44/14 درصد بود. نتایج تحقیقات بسیاری از پژوهشگران نیز نشان می­دهد که میزان جوانه­زنی تخمک­ها بین ارقام مورد آزمایش متفاوت می­باشد ( Spiegel-Roy et al.,1985; Tsolova, 1990; Ebadi et al., 2002; Tang et al., 2009). در تحقیق انجام شده از لحاظ بررسی زمان و نحوه سقط جنین بر روی ارقام عسکری و بیدانه سفید گزارش گردیده است که در 3/8 درصد از شبه بذرهای رقم بیدانه سفید و 3/33 درصد از شبه بذرهای رقم عسکری در 45 روز بعد از شکوفایی دارای پیش جنین زنده بودند. همچنین در رقم عسکری از مجموع 3/33 درصد شبه بذرهای دارای پیش جنین، 6/16 درصد آن­ها دارای اندوسپرم سلولی شده زنده بودند و این در حالی بود که در رقم بیدانه سفید همراه پیش جنین­های زنده اثری از اندوسپرم مشاهده نگردید (Ebadi et al., 2001). با توجه به موارد فوق و نتایج حاصل از این تحقیق به نظر می­رسد جنین­های رقم عسکری نسبت به بیدانه سفید از قدرت جوانه زنی بیشتر برخوردار هستند.  

تنظیم کننده­های رشد گیاهی یکی از عوامل مهم تاثیر­گذار بر موفقیت  و در بهبود کارآیی نجات جنین در ارقام بکربار کاذب انگور می­باشند ( Burger & Goussard, 1996; Bharathy et al., 2005 Tang et al. 2009;). وسعت تغییرات هورمونی و مواد مغذی، ارتباط مستقیمی با توسعه جنین در کشت تخمک انگور دارد. یکی از دلایل ممکن، استفاده از ترکیبات  مصنوعی سیتوکینین­ها، نظیر بنزیل آدنین به صورت کاربرد خارجی و به شکل استفاده در محیط کشت یا محلول­پاشی پیش از گلدهی، قدرت مقصد فیزیولوژیکی را در بذر افزایش داده و منتج به توسعه جنین می­شود (1992 Atkines et al.,1998; Bharathy et al., 2005  Patil et al.,). درصد بالاتر بازیافت جنین (07/35%) در تیمار با بنزیل آدنین در مقایسه با شاهد (47/16%) گزارش شده و به نظر می­رسد که استفاده از بنزیل آدنین سبب تحریک جوانه­زنی و تسریع جنین زایی می­شود ( Gray et al., 1990). بر اساس مطالعه­های انجام گرفته مشخص شده است که محلول­پاشی قبل از گل­دهی سبب افزایش باززایی و جوانه­زنی جنین­های رقم انگور فلیم سیدلس گردیده است (Bharathy et al., 2005). همچنین در تحقیق دیگر گزارش شده که بنزیل آدنین موجب افزایش نمو و جوانه­زنی ارقام بکربار کاذب انگور گردیده و اضافه کردن زغال فعال به محیط کشت نیز تاثیر زیاد در جوانه­زنی جنین­ها دارد (Burger & Goussard, 1996).

در بررسی شش رقم انگور بکربار کاذب گزارش شد که استفاده از بنزیل آدنین در محیط کشت موجب افزایش احیا و جوانه­زنی جنین شده و درصد جوانه­زنی جنین­ها نسبت به ارقام مورد آزمایش بین صفر الی 41 درصد بود (2007 Nookaraju et al.,).

با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق بنزیل­آدنین با دو غلظت 60 و 100 میلی گرم در لیتر موجب  افزایش درصد جوانه­زنی در ارقام مورد آزمایش نسبت به شاهد شد. در عین حال می­توان گفت که بررسی­های بیشتری مورد نیاز است تا شناخت جامعی بر اساس مطالعه پیش تیمار تنظیم کننده­های رشد و غلظت­های آن­ها در ارقام بکربار کاذب انگور در ایران بدست آید. برای مثال تاثیر انواع مشتقات سیتوکینین و اثر متقابل آن­ها با انواع اکسین، انواع قندها به ویژه ساکارز و همچنین انواع محیط­های کشت در نجات جنین ارقام بکربار کاذب می­تواند نتایج متفاوتی نشان دهد.

 

 

 


منابع

Atkins CA, Emery RJN, Ma Q (1998). Cis and trans isomers of cytokinins in seed development of lupin. Plant Biology Electronic Abstract Center No.585.

Bharathy PV, Karibasappa GS, Patil SG, Agrawal DC (2005). In ovule rescue of hybrid embryos in flame seedless grapes-Influence of pre-bloom sprays of benzyladenine.Scientia Horticulturae 106: 353–356.

Burger P, Goussard PG (1996). In vitro of ovules and embryos from seedless grapes (Vitis vinifera L.).South African Journal of Viticulture 17: 31-37.

Clinglerffer PR (1998). Breeding table grape and raisin varieties. Breeding and Biotechnology for Fruit Trees  NIFTS pp. 46-49.

Ebadi A, Sedgley M, May P, Coombe BG (1996). Seed development and abortion­ in vitis viniferL. cv.­ Chardonnay. International Journal Plant Science 157: 703-712.

Ebadi A, Atashkar D, Dehgani Y (2001). Time and mechanism of embryo abortion in some seedless grapevine cultivars to rescue their embryo. Seed and Plant Improvement Journal 17(2):183-202. (In Farsi).

Ebadi A , Sarikhani H ,Zamani Z ,  Babalar M (2002). Application of in ovule embryo culture technique in grapevine breeding program. Iranian Journal of Agricultural Science 33: 129-135. (In Farsi).

Emershad RL, Ramming DW (1984). In ovule embryo culture of vitis vinifera L.cv. Thompson seedless.  American Journal of Botany 71: 873-877.

Emershad RL, Ramming DW, Serpe MD (1989) In ovule embryo development and plant formation from stenospermic genotypes of Vitis vinifera L. American Journal of Botany 76: 379-402.

Gana A S (2010). The role of synthetic growth hormones in crop multiplication and improvement. African Journal of Biotechnology 10: 10330-10334.

Gray DJ, Mortensen JA, Benton CM, Durham RE, Moore GA (1990). Ovule culture to obtain progeny from hybrid seedless bunch grapes. Journal of the American Society for Horticultural Science 115: 1019–1024.

Gray DJ (1992). Somatic embryogenesis and plant regeneration from immature zygotic embryos of muscadine grape (Vitis rotundifolia L.) cultivars. American Journal of Botany 79: 542-546.

Gribaudo I, Zanetti R, Botta R, Eynard I (1993). In ovule embryo culture of stenospermocarpic grapes. Vitis 32: 9-14.

Jalili Marandi R (2007). Small Fruits. Jihad-e-Daneshgahi. Urmia. (In Farsi).

Ledbetter CA, Ramming DW (1989). Seedlessness in grape.  Horticulture Reviews 11: 159-184.

Ledbetter CA, Burgos L (1994). Inheritance of stenospermocarpic seedlessness in Vitis vinifera L.  Journal of Heredity 85: 157-160.

Loomis NH, Weinberger JH (1997). Inheritance studies of seedlessness in grapes. Journal of the American Society for Horticultural Sciences 104: 181-184.

Lopez-Perez A J, Carreno J, Martinez-Cutllas A, Dabauza M (2005). High embryogenic   ability and plant regeneration of table grapevine cultivars (Vitis vinifera L.) induced by activated charcoal. Vitis 44: 79-85.

Nookaraju A , Barreto M S ,Karibasappa G S, Agrawal D C (2007). Synergistic effect of CPPU and benzyladenine on embryo rescue in six stenospermocarpic cultivars of grapevine. Vitis 46: 188-191.

Ozden M, Karaaslan M (2010). Effect of cytokinin on callus proliferation associated with physiological and biochemical change in Vitis vinifera L. Acta Physioloiae Plantarum 1-9.

Patil VP, Patil  SG  ,  Honrao B K  (1992). Interspecific hybridization and evaluation of F1 hybrids. In: Proceedings of the International Symposium on Recent Advances in Viticulture and Oenology  Hyderabad  India: 100-107.

Pierik RLM (1997). In Vitro Culture of Higher Plants Kluwer academic publishers.

Ponce M, Tizio R (2002). Brief note improved in vitro embryo development of stenospermic grape by putrescine. Biocell 26: 263-266.

Spiegel-Roy P, Sahar N, Baron J, Lavi V (1985). In vitro culture and plant formation from grape cultivars with abortive ovules and seeds. Journal of American Society Hort scince 110: 109–112.

Tang D, Wang Cai J, Zhao R (2009). Effects of exogenous application of plant growth regulators.  Scientia Horticulturae  120: 51-57.

Tsolova V (1990). Obtaining plants from crosses of seedless grapevine varieties by means of in vitro embryo culture. Vitis 29: 1-4.

 


Effect of pre-bloom sprays of Benzyladenine on the Development of Ovule and Embryo Rescue of Two Iranian Stenospermic Grape (Vitis vinifera L.)

 

Jalili Marandi R.*1, Doulati Baneh H.2, Masoumi E.3, Mohseni Azar M.4

 

 1,2,3,4 Associate professor, Research Assistant Professor, Former graduate student of Horticulture and MS in Biotechnology, Department of Horticulture, Agricultural Faculty, Urmia University, Urmia, Iran.

 

 

 Abstract

One of the main objectives of table grape breeding programs is producing new seedless hybrids with large, firm, high flavor berries and consistent with consumers taste. Abortion of zygotic embryo in seedless grapes largely limits the efficiency of seedless cultivars breeding. Since cytokinins are known to increase the sink strength of seeds for assimilates, the present investigation was conducted to study the influence of pre-bloom sprays of benzyladenine (BA) on ovule development and embryo rescue of two stenospermic grape cultivars (Askari and White Seedless).Concentrations of BA were 0, 60 and 100 ppm. Ovules of White Seedless, 20 days and Askari 40 days after flower opening were dissected out of berries and then cultured in Nitsch & Nitsch medium containing 1µM GA3, 1µM NAA, 2 g/l activated charcoal, 20 g/l sucrose and 8 g/l agar. Evaluated characteristics were ovule browning, callusing and germination. BA Spraying had no significant effect on ovules blacking but percentage of browned ovules were significant between examined cultivars and the highest ovule browning were observed in White Seedless cultivar. Effect of BA sprays whit 60 and 100 ppm concentrations were significant on callusing and ovules germination. Results showed the significant effect of cultivars on the percentage of germination ovules. Ovules germination was 23.71% in Askari cultivar and 14.44% in White Seedless. Finally pre-bloom sprays of benzyladenine (BA) increase successfully of embryo rescue technique in Askari and Bidaneh sefid Cultivars. 

 

Key words: Seedlessness, Benzyladenine, Ovule culture, Embryo abortion, Culture medium.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



* نویسنده مسئول: رسول جلیلی مرندی                     تلفن: 09143412964                              Email: rasuljalili@yahoo.com

[1] - Himrod seedless

[2]- Concord

[3]- Black monoka

* Corresponding Author: Jalili Marandi R.         Tel: +98-441-2972357                   Email: rasuljalili@yahoo.com

Atkins CA, Emery RJN, Ma Q (1998). Cis and trans isomers of cytokinins in seed development of lupin. Plant Biology Electronic Abstract Center No.585.
Bharathy PV, Karibasappa GS, Patil SG, Agrawal DC (2005). In ovule rescue of hybrid embryos in flame seedless grapes-Influence of pre-bloom sprays of benzyladenine.Scientia Horticulturae 106: 353–356.
Burger P, Goussard PG (1996). In vitro of ovules and embryos from seedless grapes (Vitis vinifera L.).South African Journal of Viticulture 17: 31-37.
Clinglerffer PR (1998). Breeding table grape and raisin varieties. Breeding and Biotechnology for Fruit Trees  NIFTS pp. 46-49.
Ebadi A, Sedgley M, May P, Coombe BG (1996). Seed development and abortion­ in vitis viniferL. cv.­ Chardonnay. International Journal Plant Science 157: 703-712.
Ebadi A, Atashkar D, Dehgani Y (2001). Time and mechanism of embryo abortion in some seedless grapevine cultivars to rescue their embryo. Seed and Plant Improvement Journal 17(2):183-202. (In Farsi).
Ebadi A , Sarikhani H ,Zamani Z ,  Babalar M (2002). Application of in ovule embryo culture technique in grapevine breeding program. Iranian Journal of Agricultural Science 33: 129-135. (In Farsi).
Emershad RL, Ramming DW (1984). In ovule embryo culture of vitis vinifera L.cv. Thompson seedless.  American Journal of Botany 71: 873-877.
Emershad RL, Ramming DW, Serpe MD (1989) In ovule embryo development and plant formation from stenospermic genotypes of Vitis vinifera L. American Journal of Botany 76: 379-402.
Gana A S (2010). The role of synthetic growth hormones in crop multiplication and improvement. African Journal of Biotechnology 10: 10330-10334.
Gray DJ, Mortensen JA, Benton CM, Durham RE, Moore GA (1990). Ovule culture to obtain progeny from hybrid seedless bunch grapes. Journal of the American Society for Horticultural Science 115: 1019–1024.
Gray DJ (1992). Somatic embryogenesis and plant regeneration from immature zygotic embryos of muscadine grape (Vitis rotundifolia L.) cultivars. American Journal of Botany 79: 542-546.
Gribaudo I, Zanetti R, Botta R, Eynard I (1993). In ovule embryo culture of stenospermocarpic grapes. Vitis 32: 9-14.
Jalili Marandi R (2007). Small Fruits. Jihad-e-Daneshgahi. Urmia. (In Farsi).
Ledbetter CA, Ramming DW (1989). Seedlessness in grape.  Horticulture Reviews 11: 159-184.
Ledbetter CA, Burgos L (1994). Inheritance of stenospermocarpic seedlessness in Vitis vinifera L.  Journal of Heredity 85: 157-160.
Loomis NH, Weinberger JH (1997). Inheritance studies of seedlessness in grapes. Journal of the American Society for Horticultural Sciences 104: 181-184.
Lopez-Perez A J, Carreno J, Martinez-Cutllas A, Dabauza M (2005). High embryogenic   ability and plant regeneration of table grapevine cultivars (Vitis vinifera L.) induced by activated charcoal. Vitis 44: 79-85.
Nookaraju A , Barreto M S ,Karibasappa G S, Agrawal D C (2007). Synergistic effect of CPPU and benzyladenine on embryo rescue in six stenospermocarpic cultivars of grapevine. Vitis 46: 188-191.
Ozden M, Karaaslan M (2010). Effect of cytokinin on callus proliferation associated with physiological and biochemical change in Vitis vinifera L. Acta Physioloiae Plantarum 1-9.
Patil VP, Patil  SG  ,  Honrao B K  (1992). Interspecific hybridization and evaluation of F1 hybrids. In: Proceedings of the International Symposium on Recent Advances in Viticulture and Oenology  Hyderabad  India: 100-107.
Pierik RLM (1997). In Vitro Culture of Higher Plants Kluwer academic publishers.
Ponce M, Tizio R (2002). Brief note improved in vitro embryo development of stenospermic grape by putrescine. Biocell 26: 263-266.
Spiegel-Roy P, Sahar N, Baron J, Lavi V (1985). In vitro culture and plant formation from grape cultivars with abortive ovules and seeds. Journal of American Society Hort scince 110: 109–112.
Tang D, Wang Cai J, Zhao R (2009). Effects of exogenous application of plant growth regulators.  Scientia Horticulturae  120: 51-57.
Tsolova V (1990). Obtaining plants from crosses of seedless grapevine varieties by means of in vitro embryo culture. Vitis 29: 1-4.