ارزیابی پتانسیل باززایی لایه‌های مختلف فلسی پیاز آماریلیس (Hippeastrum × johnsonii) تحت تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد مختلف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه بیوتکنولوژی گیاهان زینتی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

2 عضو هیئت علمی گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

3 جهاد دانشگاهی جهاد دانشگاهی

4 عضو هیئت علمی گروه بیوتکنولوژی و به نژادی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

هدف: آماریلیس یکی از گیاهان زینتی پیازی است که تکثیر آن در شرایط طبیعی به کندی صورت می‌گیرد. لذا کاربرد تکنیک کشت بافت می‌تواند راهکار مناسبی جهت افزایش ضریب تکثیر این گیاه زینتی باشد.
مواد و روش‌ها‌: بدین منظور آزمایشی بصورت فاکتوریل (4×2×4) و در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و 5 مشاهده در هر تکرار طراحی گردید تا اثر غلظت­های مختلف هورمون BA و Kin (0، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر) در ترکیب با 1/0 میلی‌گرم در لیتر NAA بر میزان باززایی ریزنمونه‌های مختلف فلس جفتی آماریلیس مورد ارزیابی قرار گیرد. ریزنمونه­ها به 4 نمونه فلس جفتی تقسیم و گروه‌بندی شدند، به‌طوری‌که در گروه یک، خارجی‌ترین نمونه­های فلس جفتی و در گروه چهار، داخلی‌ترین نمونه­های فلس جفتی قرار گرفتند.
نتایج: نتایج نشان داد که قطر پیازچه تولید شده تحت تأثیر موقعیت فلس جفتی در پیاز مادری قرار گرفت. فلس‌های جفتی گروه یک که از لایه‌های خارجی‌تر پیاز تهیه شده بودند، پیازچه‌های قطورتری را تولید نمودند، این در حالی است که فلس‌های جفتی گروه چهار، کمترین میانگین این صفت را به خود اختصاص دادند. از سوی دیگر ریزنمونه‌های کشت شده در محیط کشت حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر هورمون BA به همراه 1/0 میلی­گرم در لیتر هورمون NAA، بیشترین قطر پیازچه باززا شده را به خود اختصاص دادند.
نتیجه گیری: لذا کاربرد فلس جفتی گروه یک و محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر هورمون BA به همراه 1/0 میلی‌گرم در لیتر هورمون NAA جهت تکثیر ریزنمونه‌های فلس جفتی آماریلیس توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of regeneration potential of different layers of Amaryllis (Hippeastrum × johnsonii) bulb under influence of growth regulators

نویسندگان [English]

  • Mahdiyeh Kharrazi 1
  • Ali Tehranifar 2
  • Ahmad Sharifi 3
  • Abdolreza Bagheri 4
1 Faculty Member, Department of Ornamental Plant Biotechnology, Iranian Academic Center for Education, Culture and Research, Khorasan Razavi, Iran
2 Faculty Member, Department of Gardening, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad (FUM),
3 Faculty Member, Department of Ornamental Plant Biotechnology, Iranian Academic Center for Education, Culture and Research, Khorasan Razavi, Iran,
4 Faculty Member, Department of Gardening, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad (FUM),
چکیده [English]

Objective
Amaryllis is one of the ornamental bulbous plants, whose reproduction occurs slowly in natural conditions. Therefore, using tissue culture technique can be a suitable way to increase the multiplication rate of this ornamental plant.
 
Material and methods
In this study, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with 5 replications. The effect of different concentrations of BA and Kin (0, 0.5, 1 and 2 mg/L) in combination with 0.1 mg/L NAA on regeneration of different twin scale type of amaryllis was evaluated. Explants were divided as twin scales and classified in 4 groups, so that the outermost twin scales was grouped in class 1 and the innermost twin scales was grouped in class 4.
 
Results
The results showed that the diameter of produced bulblet was influenced by the position of the twin scales in the mother bulb. The twin scale group one, which was made from the outer layers of the bulb, produced thicker bulblets, while the twin scales group four showed the minimum average of this trait. However, the explants cultured in a culture medium containing 0.5 mg/l BA in combination with 0.1 mg/l NAA had the highest bulblet diameter.
 
Conclusion
Generally, the application of twin scales group 1 and MS medium containing 0.5 mg/l BA in combination with 0.1 mg/l NAA is recommended for regeneration and proliferation of Amaryllis twin scale explants.

کلیدواژه‌ها [English]

  • bulb diameter
  • BA hormone
  • culture medium
  • explants

مراجع

امانی شهلا، زارعی حسین، علیزاده اجیرلو اسدالله، مشایخی کامبیز (1390) باززایی پیازچه از ریزنمونه‌های تک فلسی با طبق و بدون طبق پیاز آماریلیس (Hippeastrum hybridum) در شرایط کشت درون‌شیشه‌ای. اولین کنگره ملی علوم و فناوری­های نوین کشاورزی، زنجان، دانشگاه زنجان.
شریفی احمد، مشتاقی نسرین، باقری عبدالرضا (1389) کشت بافت گیاهی کاربردی، چاپ اول، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد.
معمار مشرفی معصومه، معینی احمد، توسلیان ایرج (1381) بررسی اثر تنظیم کننده‌های رشدNAA ، BAP، ریزنمونه، موقعیت‌های مختلف فلس و دوره نوری بر کشت بافت گل سوسن چلچراغ. مجله علوم زراعی ایران 4، 253-261.
 
References
Alkema HY (1975) Vegetative propagation of daffodils by double-scaling. Acta Hortic 47, 193-199.
Amani Sh, Zarei H, Alizadeh Ejirloo S, Kambiz Mashayekhi K (2011) Bulblet regeneration from single and twin scale of amaryllis (Hippeastrum hybridum) during in vitro culture. First National Congress of Science and Technology in Agriculture, Zanjan, Zanjan University (In Persian).
Aslam F, Habib S, Naz S (2012) Effect of different phytohormones on plant regeneration of Amaryllis hippeastrum. Pakistan J Sci 64, 54-60.
Brown SP, Black RJ (2007) Amaryllis, University of Florida, IFAS Extension.
Chakrabarty D, Gupta VN, Datta SK (2007) Varietal identification and assessment of genetic relationships in Hippeastrum using RAPD markers. Plant Biotechnol 1, 211-217.
Clemson Extension, (1995) Understanding and producing amaryllis. Clemson Extension.
Colque R, Viladomat F, Bastida J, Codina C (2002) Micropropagation of the rare Eucrosia stricklandii (Amaryllidaceae) by twin-scaling and shake liquid culture. J Hortic Sci Biotech 77, 739-743.
De Bruyn MH (1997) Micropropagation of amaryllis (Hippeastrum × hybridum). In: Bajaj YPS Biotechnology in Agriculture and Forestry 40, High-Tech and Micropropagation VI. Springer Verlag, Heidelberg, New York.
Dohare SR (1989) Amaryllis and Hippeastrum. In: Commercial Flowers. Bose TK, Maiti RG, Dhva RS, Eds.). Naya prokash, Calcutta, 573-593. 
El-Naggar H, Osman A, Sewedan E (2012) In vitro propagation and organogenesis of Lilium ‘Prato’. Afr J Biotechnol 11, 14771-14776.
Fennell CW (2002) Micropropagation and secondary metabolite production in Crinum macowanii. PhD thesis, University of Natal, Pietermaritzburg.pp. 37-46.
Han BH, Yu HJ, Yae BW, Peak KY (2004) In vitro micropropagation of Lilium longiflorum ‘Georgia’ by shoot formation as influenced by addition of liquid medium. Sci Hortic 103, 39-49.
Hanks GR, Rees AR (1979) Twin-scale propagation of narcissus: a review. Sci Hortic 10, 1-14.
Hussey G (1978) The application of tissue culture to the vegetative propagation of plants. Sci Prog 65, 185-208.
Lee SY, Ahn JH, Park YJ (2004) Effects of growth regulators and sucrose concentrations on the bulblet formation through in vitro culture of scale segment in Nerine bowdenii. J Plant Biotechnol 31, 139-143.
Lian T, Qun-Xian D, Yong-Qing W, et al. (2009) Studies on the technique of tissue culture and rapid propagation of bulbils from Lilium regale. Plant Sci Res 2, 14-19.
Maesato K, Sharada K, Fukui H, et al. (1994) In vitro bulblet regeneration from bulbscale explants of Lilium japonicum Thunb. Effect of plant growth regulators and culture environment. J Hortic Sci 69, 289-297.
Memar Mosharrafi M, Moeini A, Tavasolian A (2002) Effect of NAA, BAP growth regulators, explants, different positions of scales and light period on tissue culture of Lilium ledebourii. J Iranian Crop Sci 4, 253-261 (in Persian).
Murashige T, Skoog F (1962) A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Physiol Plant 15, 473-497.
Okubo H (1993) Hippeastrum (Amaryllis). p. 321-334. In: De Hertogh AA, Le Nard M (eds.), The physiology of flower bulbs, Elsevier Publ., Amsterdam.
Rahimi M, Daneshvar MH, Heidari M (2014) Propagation and bulb formation of Fritilaria (Fritillaria imperialis L.) via in vitro culture. IJPAES 4, 707-710.
Rice LJ, Finnie JF, Van Staden J (2011) In vitro bulblet production of Brunsvigia undulata from twin-scales. S Afr J Bot 77, 305-312.
Santos A, Fidalgo F, Santos I, Salema R (2002) In vitro bulb formation of Narcissus asturiensis, a threatened species of the Amaryllidaceae. J Hortic Sci Biotech 77, 149-152.
Seabrook JEA, Cumming BG (1977) The In vitro Propagation of Amaryllis (Hippeastrum spp. Hybrids). In Vitro 13, 831-836.
Sharifi A, Moshtaghi N, Bagheri AR (2010) Applied Plant Tissue Culture. First Edition, Jahad-e-daneshgahi publication, Mashhad (in Persian).
Siddique MNA, Sultana N, Haque MA, et al. (2006) Effect of twin scale size and hormones on in vitro propagation of Hippeastrum (Hippeastrum hybridum). Plant Tissue Cult Biotechnol 16, 105-110.
Smith RH, Burrow J, Kurten K (1999) Challenges associated with micropropagation of Zephyranthes and Hippestarum sp. (Amaryllidaceae). In Vitro Cell Dev- Pl 35, 281-282.
Takayama S, Misawa M, (1980) Differentiation in Lilium bulb scales grown in vitro. Effects of activated charcoal, physiological age of bulbs and sucrose concentration on differentiation and scale leaf formation in vitro. Physiol Plant 48, 121-125.
Witomska M, Lukaszewska A, Wojtowicz M (2008) Micropropagation of Hippeastrum × chmielii chm. From scale and scape explants. Propag Ornam Plants 8, 158-160.
Ye L, Shi YM (2008) Research on pollen germination and pollen preservation characteristic of Hippeastrum. J Shanghai Jiaotong Univ (Sci), 26:9-12.
Zakizadeh S, Kaviani B, Onsinejad R (2013) In vitro rooting of amaryllis (Hippeastrum johnsonii), a bulbous plant, via NAA and 2iP. Ann Biol Res 4, 69-71.
مجله بیوتکنولوژی کشاورزی
دوره 11، شماره 4
دوره 11 شماره 4
اسفند 1398
صفحه 1-18

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار