بررسی تنوع ژنتیکی و فیتوشیمیایی اکوتیپ‌های زیره سبز کشت‌شده در مراتع مختلف استان یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر پسادکتری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

2 استادیار، گروه گیاهان دارویی، پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی، دانشگاه شهیدباهنر کرمان

3 کرمان -دانشگاه شهید باهنر- پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی

4 دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

چکیده

هدف: با توجه به ارزش اقتصادی گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum)، ارزیابی ژنتیکی و فیتوشیمیایی آن بمنظور نگهداری منابع ژنتیکی و دستیابی به عملکرد و کیفیت برتر اسانس، در برنامه­های اصلاح نژاد امری حیاتی است. هدف از این پژوهش بررسی تنوع ژنتیکی و فیتوشیمیایی اکوتیپ­های مختلف زیره سبز در استان­ یزد می­باشد.
مواد و روش­ها: جهت بررسی تنوع ژنتیکی با 10 آغازگر ISSR، استخراج DNA  از گیاهان زیره سبز چهار رویشگاه به روش CTAB انجام شد. کمیت و کیفیت DNA از روش اسپکتروفتومتری و الکتروفورز تعیین شد. باندهای واضح حاصل از الکتروفورز محصولات PCR بر روی ژل آگارز 5/1 درصد، امتیازدهی شدند. جهت بررسی تنوع فیتوشیمیایی با روش GC-MS، اسانس­گیری به روش تقطیر با آب از زیره سبز انجام شد.
نتایج: نتایج نشان داد که آغازگرهای ISSR-14  وISSR-13  بالاترین میزان PIC (39/0و 38/0)، MI (3/13 و 48/12) و تعداد باند (35 و 32) را دارا بودند. آنالیز خوشه­ای با ضریب تشابه جاکارد و الگوریتم UPGMA‌، چهار اکوتیپ­ را در هشت گروه طبقه­بندی کرد. در آنالیز تجزیه به مختصات اصلی،17/57% از واریانس کل توسط سه مؤلفه بیان شد. نتایج این آنالیز با تجزیه خوشه­ای و با پراکندگی جغرافیایی نمونه­ها همخوانی داشت. آنالیز واریانس مولکولی تنوع درون و بین جمعیتی را به ترتیب 93 و 7 درصد از کل تنوع نشان داد. براساس نتایج GC-MS، ترکیبات Propanal، Benzenemethanol، 1-phenyl-1-butanol، γ-terpinene، β-Pinene و P-cymene به عنوان ترکیبات عمده اسانس شناسایی شدند. تجزیه خوشه­ای نمونه­ها براساس پارامترهای فیتوشیمیایی، رویشگاه­های تفت، مهریز و اردکان را در یک گروه و رویشگاه بهاباد را در گروه دیگر قرار داد که با فاصله جغرافیایی مطابقت نداشت.
نتیجه­گیری: براساس یافته­ها مشخص گردید که پتانسیل بالایی از تنوع در اکوتیپ­های زیره سبز استان یزد وجود دارد. استفاده از نشانگر ISSR در ارزیابی تنوع ژنتیکی اکوتیپ­های زیره موفقیت­آمیز بود. نتایج آنالیز خوشه­ای براساس ترکیبات فیتوشیمیایی با خوشه­بندی ژنتیکی همخوانی نداشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating Genetic and Phytochemical Diversity of Cumin Ecotypes Cultivated in Different Rangelands of Yazd Province

نویسندگان [English]

  • Samira Hossein Jafari 1
  • Amir Saadatfar 2
  • Afsaneh Mohkami 3
  • Ali Akbar Karimian 4
1 Post-doctoral researcher, Faculty of Natural Resources and Desert Study, Yazd University
2 Assistant Professor, Department of Medicinal Plant, Research and Technology Institute of Plant Production (RTIPP), Shahid Bahonar University of Kerman
3 Research and technology institute of plant production, Shahid Bahonar university, Kerman
4 Associate Professor, Faculty of Natural Resources and Desert Study, Yazd University, Yazd
چکیده [English]

Objective
According to economic value of cumin (Cuminum cyminum) medicinal plant, it is essential to do its genetic and phytochemical assessment to conserve genetic sources and achieve better quality of essential oil in breeding programs. This study purpose is to investigate genetic and phytochemical diversity of different cumin ecotypes in Yazd province.  
 
Materials and methods
To study genetic diversity using 10 ISSR markers, cumin plants DNA extraction of four habitats, was done using CTAB method. The quantity and quality of DNA were determined using spectrophotometer and electrophoresis. Clear Bands resulting from electrophoresis of PCR products on 1.5% agarose gel were scored. To investigate phytochemical diversity using GC-MS method, essential oil from cumin seeds was extracted via water steam distillation method.
 
Results
The results showed that ISSR-14 and ISSR-13 primers had higher amount of PIC (0.39 and 0.38) and MI (13.3 and 12.48) and number of bands (35 and 32). Cluster analysis using Jacquard's coefficient and UPGMA method, grouped four populations into 8 groups. PCA analysis showed three components explained 57.17% of total variance. The results of this analysis correspond with cluster analysis and match with the geographical regions. Analysis of molecular variance showed genetic variation within and among populations 93% and 7% of total variation, respectively. On the basis of GC-MS results, Propanal, Benzenmethanol, 1-phenyl-1-butanol, γ-terpinene, β-Pinene and P-cymene compounds were identified as the main compounds. Cluster analysis of samples on the basis of phytochemical parameters put Taft, Mehriz and Ardakan habitats in one group and Bahabad habitat in another group so that it doesn’t correspond with geographical distance.
 
Conclusions
Based the results, it can be concluded that there is high potential of diversity among cumin ecotypes. ISSR application in assessing genetic diversity of the ecotypes was successful. Grouping on the basis of phytochemical compounds didn’t correspond with genetic grouping.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster analysis
  • Genetic diversity
  • ISSR marker
  • Medicinal plant
  • Phytochemistry

مراجع

ابراهیمیان مهسا، ابراهیمی محسن، مرتضویان سید محمد مهدی، رامشینی حسین (1396) بررسی ساختار و تنوع ژنتیکی جمعیت­های ایرانی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از نشانگر مولکولی SCoT. ژنتیک نوین 2 (12)، 292-285.
باقی زاده امین، مشایخی زهرا، ابراهیمی محمدعلی (1397) بررسی تنوع ژنتیکی و فیتوشیمیایی برخی از جمعیت­های پونه­سا گربه­ای (Nepeta cataria L.) با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD و روش GC/MS. مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران 5 (34)، 848-836.
بهادر یاسر، محمدآبادی محمدرضا، خضری امین و همکاران (1395) مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیت های زنبور عسل استان کرمان با استفاده از نشانگرهای ISSR. فصلنامه پژوهش های تولیدات دامی 7 (13)، 49-56.
 جانی پور لیلا، فهمیده لیلا، فاضلی نسب بهمن (1397) ارزیابی ژنتیکی جمعیت­های مختلف زیره سبز با استفاده از نشانگرهای مولکولی DNA. مجله پژوهشهای سلولی و مولکولی (مجله زیست شناسی ایران) 1 (31)، 15-1.
حقیرالسادات فاطمه، اژدری مریم، عروجعلیان فاطمه، امیدی میثم، عظیم زاده مصطفی (1393) بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس بذر سه گیاه دارویی بومی استان یزد (زیره سیاه، زیره سبز و زنیان) و مقایسه قدرت آنتی اکسیدانی آنها. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد 6 (22)، 1603-1592.
ضابط محمد، رحیمی آتنا، ایزانلو علی، علیزاده زهره (1398) بررسی تنوع ژنتیکی اکوتیپ­های زیره سبز (Cuminum cyminum) خراسان با استفاده از نشانگرهای رپید و آی اس اس آر. مجله بیوتکنولوژی کشاورزی 1 (11)، 98-75.
عسکری ناهید، باقی زاده امین، محمدآبادی محمدرضا (1389) برررسی تنوع ژنتیکی در چهار جمعیت بز کرکی رائینی با استفاده از لوکوس های بین ریزماهواره (ISSR). فصلنامه ژنتیک نوین 5 (2)، 56-49.
محمودی رزاق، احسانی علی، زارع پیمان (1391) ویژگی­های ترکیبات شیمیایی، ضدباکتریایی و آنتی­اکسیدانی اسانس زیره سبز. نشریه پژوهش­های صنایع غذایی 3 (22)، 321-311.
References
Adams RP (2007) Identification of essential oil components by gas chromatography/mass spectrometry. 4th edition, Allured Publishing Corporation, Carol Stream, USA. 804 p.
Askari N, Baghizadeh A, Mohammadabadi MR (2010) Study of genetic diversity in four populations of Raeini cashmere goat using ISSR markers. Modern Genetics J 5 (2), 49-56 (In Persian).
Askari N, Mohammad Abadi MR, Baghizadeh A (2011). ISSR markers for assessing DNA polymorphism and genetic characterization of cattle, goat and sheep populations. Iran J Biotech 9, 222–229
Baghizadeh A, Mashayekhi Z, Ebrahimi MA (2018) Investigation of genetic and phytochemical diversity of some catnip (Nepeta cataria L.) populations by RAPD molecular marker and GC/MS method. Iran. J Medic Aroma Plants 5 (34), 836-848.
Bahador Y, Mohammadabadi MR, Khezri A et al. (2016) Study of Genetic Diversity in Honey Bee Populations in Kerman Province using ISSR Markers. Research on Animal Production 7 (13), 186-192 (In Persian).
Bahraminejad A, Mohammadi-Nejad Gh, Abdul Kadir M, Bin Yusop MR (2012) Molecular diversity of Cumin (Cuminum cyminum L.) using RAPD markers. Aust J Crop Sci 6 (2), 194-199.
Bahraminejad A, Mohammadi-Nejd Gh, Abdul Khadir M (2011) Genetic diversity evaluation of Cumin (Cuminum cyminum L.) based on phenotypic characteristics. Aust J Crop Sci 5 (3), 304-310.
Baldemir A, Topcu H, Paksoy MY et al. (2017) First microsatellite markers for Scaligeria lazica Boiss. (Apiaceae) by next generation sequencing: population structure and genetic diversity analysis. Biotech Biotech Equip 1-10.
Barrandeguy ME, Garcia MV (2014) Quantifying genetic diversity: the starting point for population genetic studies using molecular markers. J Genet 93 (2), 587-589.
DK S, Tewari R, NK S, Singh Sh S (2016) Genetic Diversity Cucumber using Inter Simple Sequence Repeats (ISSR). Transcriptomics 4 (1), 1-4.
Ebrahimiyan M, Ebrahimi M, Mortazavian SMM, Ramshini H (2017) The structure and genetic diversity of Iranian cumin populations (Cuminum cyminum L.) using SCoT molecular markers. New Genet 2 (12), 285-292.
Eskandari H, Kazemi K (2010) Response of different bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes to post-anthesis water deficit. Not Sci Biol 2, 49-52.
Ghasemi M, Baghizadeh A, Mohammadabadi MR (2010). Determination ofgenetic polymorphism in Kerman Holstein and Jersey cattle population using ISSR markers. Austra J Basic Appl Sci 4, 5758–5760
Hadian J, Nejad Ebrahimi S, Mirjalili M et al. (2011) Chemical and genetic diversity of Zataria multiflora Boiss. Accessions growing wild in Iran. Chem Biodiv 8 (1), 176-188.
Haghiroalsadat F, Azhdari M, Oroojalian F et al. (2015) The chemical assessment of seed essence of three native medicinal plants of Yazd province (Bunium premium, Cuminum cyminum, Trachyspermum copticum) and the comparison of their antioxidant properties. J Shahid Sadoughi Uni Medic Sci 6 (22), 1592-1603.
Hossein Jafari S, Sepehry A, Soltanloo H, Karimian AA (2018) Genetic differentiation between bitter and sweet asafetida plants using ISSR markers. Mol Biol Rep 1-10.
Janipour L, Fahmideh L, Fazeli Nasab B (2018) Genetic evaluation of different population of Cumin (Cuminum cyminum L.) using DNA molecular markers. J Cell Mol Res (Iran Biol) 1 (31), 1-15.
Mahmoudi R, Ehsani A, Zare P (2012) Phytochemical, antibacterial and antioxidant properties of Cuminum cyminum L. essential oil. J Food Indus Res 3 (22), 311-321.
Moghaddam M, Farhadi N (2015) Influence of environmental and geneic factors on resin yield, essential oil cotten and chemical composition of Ferula assa-foetida L. populations. J Appl Res Medic Aroma Plants 2 (2015), 69-76.
Mohammadabadi MR, Esfandyarpoor E, Mousapour A (2017) Using Inter Simple Sequence Repeat Multi-Loci Markers for Studying Genetic Diversity in Kermani Sheep. J. Res Develop 5 (2),154
Mulpuri S, Muddanuru T, Francis G (2013) Start codon targeted (SCoT) polymorphism in toxic and non-taxic accessions of Jatropha curcas L. and development of a codominant SCAR marker. Plant Sci 207, 117-127.
Nagy S, Poczai P, Cernak I et al. (2012) PICcalc: an online program to calculate polymorphic information content for molecular genetic studies. Biochem Genetics 50, 670-672.
Parashar M, Malik C (2014) Appraisal of genetic diversity in Cuminum cyminum L. using molecular markers. Int J Life Sci 3, 143-156.
Salami M, Rahimmalek M, Ehtemam MH (2017) Genetic Variability of Outcross and Selfed Fennel Based on Morphological and ISSR Markers. J Agri Sci Tech 19,157-172.
Zabet M, Rahimi A, Izanlo A, Alizadeh Z (2019) Investigation of genetic variation in Cumin (Cuminum cyminum) ecotypes of Khorasan province using RAPD and ISSR markers. Agri Biotech J 1 (11), 75-98.
Zamani P, Akhondi M, Mohammadabadi MR (2015). Associations of Inter-Simple Sequence Repeat loci with predicted breeding values of body weight in Sheep. Small Ruminant Research 132, 123–127.
 Zamani P, Akhondi M, Mohammadabadi MR, Saki AA, Ershadi A, Banabazi MH, Abdolmohammadi AR (2011). Genetic variation of Mehraban sheepusing two inter-simple sequence repeat (ISSR) markers. Afric J Biotech 10, 1812–1817.
مجله بیوتکنولوژی کشاورزی
دوره 11، شماره 4
دوره 11 شماره 4
اسفند 1398
صفحه 51-66

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار