بررسی بیان ژن تلومراز در آفتابگردان روغنی تحت تنش خشکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه

2 استاد، گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشگاه ارومیه، ارومیه و استاد، پژوهشکده زیست‌فناوری دانشگاه ارومیه، ارومیه.

3 گروه زیست شناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

چکیده
هدف: خشکی شایع‌ترین تنش محیطی است که به طور تقریبی موجب محدودیت تولید در 25 درصد از زمین‌های دنیا می شود.  تنش خشکی باعث ایجاد تغییرات در مورفولوژی، فیزیولوژی و پروفایل بیان ژن ها در گیاه می‌شود. یکی از اثرات تنش خشکی، تنش اکسیداتیو است که سبب آسیب به DNA تلومری می شود. مکانیسم غالب حفظ تلومر در اکثر یوکاریوت‌ها وابسته به فعالیت آنزیم تلومراز است که مانع کوتاه شدن انتهای کروموزوم می‌گردد. در این مطالعه بیان ژن تلومراز در دو ژنوتیپ مقاوم و حساس به خشکی در آفتابگردان روغنی با تکنیک Real time PCR ارزیابی شد.
مواد و روش ها: ژنوتیپ های ENSAT254 و LC1064C در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه کشت شدند. گیاهان تا مرحله 8 برگی از لحاظ وضعیت آبی نزدیک 100 درصد ظرفیت زراعی نگهداری شدند. بعد از این مرحله تعدادی از گلدان‌ها در همان ظرفیت زراعی نگه‌داری شدند (نمونه های شاهد) اما تعدادی تحت تنش خشکی 80%، 60% و 40% ظرفیت زراعی قرار گرفتند. نمونه برداری از برگ ها در دو زمان 7 و 21 روز بعد از اعمال تنش و از تیمار شاهد انجام گرفت. استخراج RNA از نمونه‌های برگی با استفاده از محلول استخراج RNX-plus TM (شرکت سیناکلون، ایران) و واکنش  Real time PCR با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ژن­ تلومراز انجام گرفت. تجزیه ‌واریانس داده‌ها و مقایسه ‌میانگین تیمارها با استفاده از نرم‌افزار SAS 9.4 انجام گرفت. نمودارها با Excel  نسخه 2016 رسم شدند.
نتایج: نتایج مقایسات میانگین نشان داد میزان بیان ژن کدکننده آنزیم تلومراز در ژنوتیپ ‌های حساس و مقاوم آفتابگردان متفاوت است به‌طوری که میزان بیان ژن کدکننده آنزیمتلومراز در ژنوتیپ مقاوم (ENSAT254) نسبت به ژنوتیپ حساس (LC1064C) به‌طور معنی‌داری افزایش یافت.
نتیجه­گیری: از آنجاییکه آنزیم تلومراز در حفظ یکپارچگی و پایداری ژنوم در چرخه‌ی سلولی نقش اساسی دارد در نتیجه افزایش بیان ژن تلومراز در ژنوتیپ متحمل (ENSAT254) در مقایسه با ژنوتیپ حساس (LC1064C) احتمالا حاکی از دخالت ژن فوق در مقاومت آفتابگردان به تنش خشکی باشد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of expression of telomerase gene in oily sunflower under drought stress

نویسندگان [English]

  • Faezeh Hoseinpour 1
  • Reza Darvishzadeh 2
  • Maryam Parvini Kohneh Shahr 3
1 Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran.
2 Professor, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Urmia University, Urmia, Iran and Institute of Biotechnology, Urmia University, Urmia, Iran
3 Department of Biology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
چکیده [English]

Abstract
Objective
Drought is the most common environmental stress, which approximately limits production in 25 percent of the world's land. Drought stress causes changes in plant morphology, physiology and profile of genes expressions. One of the effects of oxidative stress due to drought stress is damage to telomeric DNA. The predominant mechanism of telomere conservation in most eukaryotes is dependent on telomerase activity, which prevents shortening of the chromosome end. In the present study the expression of telomerase gene has been investigated in two sunflower tolerant and susceptible genotypes using real time PCR technique.
 
Materials and methods
The inbred lines; ENSAT254 and LC1064C were planted in a completely randomized design with three replications in the greenhouse. The plants were kept at 100% crop capacity up to 8 leaf stage in terms of hydration. After this stage, a number of pots were kept at the same capacity, but some others were kept at 80%, 60% and 40% crop capacity. Leaf samples were taken at two times; 7 and 21 days after stress application. RNA was extracted from leaf samples using RNX-plus TM extraction solution (Sinaclone Co., Iran) and real time PCR was conducted using specific telomerase gene primers. Analysis of variance and mean comparison were performed using SAS 9.4 software. Charts were drawn with Excel 2016.
 
Results
The results of the mean comparisons showed that the expression of the genes encoding the telomerase enzyme in the sensitive and resistant genotypes of sunflower is different, so that the expression of the gene encoding telomerase enzyme in the resistant genotype (ENSAT254) increased significantly compared to the sensitive one (LC1064C). 
 
Conclusions
Since telomerase plays an essential role in maintaining genome integrity and stability of cell cycle, therefore, the higher expression of telomerase gene in tolerant genotype (ENSAT254) compared to susceptible one (LC1064C) probably suggests that this gene is involved in resistance of sunflower to drought stress. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought resistance
  • Field capacity
  • Oil seed crops
  • Real time PCR
  • Telomere
بهجتی توحید، مرتضوی سید ابوالقاسم، پاریاب جابر (1388) اثرات اقتصادی خشکسالی بر روی کشاورزی و راهکارهای اقتصادی مقابله با آن. دومین همایش ملی اثرات خشکسالی و راهکارهای مدیریت آن، اصفهان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان.
خواجه پور محمدرضا (1370) تولید نباتات صنعتی. انتشارات جهد دانشگاهی صنعتی اصفهان. 251 صفحه. 
عبدالرحمنی بهمن (1382). اثر تراکم بوته بر روی خصوصیات زراعی و عملکرد دانه آفتابگردان رقم آرماویرسکی در شرایط دیم. مجله علوم زراعی ایران 5(3)، 216-225.
قنبری علی، محسنی فرد احسان (1396) عوامل اصلی موثر بر مکانیسم پیری در گیاهان و جانوران با تمرکز بر تلومر و تلومراز، اولین کنفرانس بین المللی فناوری های نوین در علوم، آمل، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل.
گل پرور احمدرضا، قنادها محمدرضا، زالی عباسعلی، احمدی علی (1381) تعیین بهترین صفات گزینش برای بهبود عملکرد ژنوتیپ های گندم نان در شرایط تنش. نهال و بذر 18(2)، 144-155.
Reference
Abdul Rahmani B (2003) Effects of plant density on yield and agronomic traits of sunflower cv. Armavirsky under dryland condition in Maragheh. Iran J Crop Sci 5, 23-38 (In Persian).
Apel K, Hirt H (2004) Reactive oxygen species: metabolism, oxidative stress, and signal transduction. Annu Rev Plant Biol 55, 373-399.
Aubert G, Lansdorp PM (2008) Telomeres and aging. Physiol Rev 88, 557-579.
Autexier C, Lue NF (2006) The structure and function of telomerase reverse transcriptase. Annu Rev Biochem 75, 493-517.
Beck EH, Fettig S, Knake C, Hartig K, Bhattarai T (2007) Specific and unspecific responses of plants to cold and drought stress. J Biosci 32, 501-510.
Behjati T, Mortazavi A, Paryab J (2009) Economic impacts of drought on agriculture and its economic solutions. Second National Conference on Drought Impacts and Its Management Strategies, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research Center.
Biglouei MH, Assimi MH, Akbarzadeh A (2010) Effect of water stress at different growth stages on quantity and quality traits of Virginia (flue-cured) tobacco type. Plant Soil Environ 56, 67-75.
De Lange T (2002) Protection of mammalian telomeres. Oncogene 21, 532.
De Lange T (2004) T-loops and the origin of telomeres. Nat Rev Mol Cell Bio 5, 323.
Ghanbari A, Mohseni Fard A (2017) Main factors affecting aging mechanism in plants and animals, focusing on telomeres and telomeres. First International Conference on New Technologies in Science, Amol, Amol University of Technology. 
Gomez D, Marinez O, Arona M, Castro V (1991) Generating a selection index for drought tolerance in sunflower: I. Water use and consumption. Helia 14, 65-70.
Jajarmi V (2009) Effect of water stress on germination indices in seven wheat cultivar. World Acad Sci Eng Technol 49, 105-106.
Khajehpour MR (1991), Production of industrial crops. Jahad Daneshgahi Press (Isfahan University of Technology), 251 pages. 
Kawanishi S, Oikawa S (2004) Mechanism of telomere shortening by oxidative stress. Ann NY Acad Sci 1019, 278-284.
Kollar R, Bod'ova K, Nosek J, Tomáška LU (2014) Mathematical model of alternative mechanism of telomere length maintenancePhys Rev E 89, 032701.
Kupiec M (2014) Biology of telomeres: lessons from budding yeast. FEMS Microbiol Ecol 38, 144-171.
Lan Q, Cawthon R, Shen M, Weinstein SJ, Virtamo J, Lim U, Hosgood III HD, Albanes D, Rothman N (2009). A prospective study of telomere length measured by monochrome multiplex quantitative PCR and risk of non-Hodgkin lymphoma. Clin Cancer Res 15, 7429-7433.
Lee JR, Xie X, Yang K, et al. (2016) Dynamic interactions of Arabidopsis TEN1: stabilizing telomeres in response to heat stress. Plant Cell 28, 2212–2224.
Li Y, Tergaonkar V (2014) Noncanonical functions of telomerase: implications in telomerase-targeted cancer therapies. Cancer Res 74, 1639-1644.
Livak KJ, Schmittgen TD (2001) Analysis of relative gene expression data using real-time quantitative PCR and the 2−ΔΔCTmethod. Methods 25, 402-408.
Nelson ADL, Shippen DE (2012) Surprises from the chromosome front: lessons from Arabidopsis on telomeres and telomerase. In: Cold Spring Harbor symposia on quantitative biology Cold Spring Harbor Laboratory Press77, 7-15.
Poormohammad Kiani S, Grieu P, Maury P et al. (2017) Genetic variability for physiological traits under drought conditions and differential expression of water stress-associated genes in sunflower (Helianthus annuus L.). Theor Appl Genet 114, 193-207.
Sabaghpour SH, Mahmodi AA, Saeed A et al. (2006) Study on chickpea drought tolerance lines under dry land condition of Iran. Indian J Crop Sci 1, 70-73.
Schneiter AA, Miller JF (1981) Description of sunflower growth stages. Crop Science 21,901-903.
Smirnoff N (1998). Plant resistance to environmental stress. Curr Opin Biotech 9, 214-219.
Soleimani GA, Darvishzadeh R, Ebrahimi A, Bihamta MR (2018) Identification of SSR and retrotransposon-based molecular markers linked to morphological characters in oily sunflower under natural and water-limited states. J Genet 97, 189-203.